Circulaire economie

Meer uitbesteden op basis van functioneel specificeren en prestatie

Circulaire economie
De circulaire economie biedt een oplossing voor het uitputten van de grondstoffen op onze aarde. Deze animatie-video geeft een goede uitleg over wat de circulaire economie inhoud. De Ellen MacArthur Foundation heeft zich gestort op het doorontwikkelen van het gedachtegoed over de circulaire economie en helpt haar partners dit in praktijk te brengen. Ze bouwen voort op de theorieën van o.a. Cradle-to-Cradle, Blue Economy en Biomimicry. Bottom-line voor een circulaire economie is dat we niet meer gedetailleerd (bestek) gaan aanbesteden, maar gaan uitbesteden op basis van functioneel specificeren en prestatiecontracten.

De wassende weg

De wassende weg in Rotterdam is gestart als pilot om de overschrijding van de uitstoot van CO2 en fijnstof terug te dringen in de stad. De pilot is na 2009 vaak aangehaald als voorbeeld van Cradle to Cradle. De pilot heeft bijgedragen aan nieuwe inzichten, die nu elders worden toegepast. Het blijven leren van dit interessante pilotproject is echter lastig gebleken:

• het zuiver meten van de teruggang in CO2 en fijn stof wordt bemoeilijkt door allerlei stedelijke verstoringsfactoren. De urgentie is daarom inmiddels achterhaald: fijnstof en CO2 uitstoot worden tegenwoordig teruggedrongen door het invoeren van milieuzones;
• de budgetten voor monitoring worden teruggeschroefd;
• de wegenbeheerders staan heel anders in het spel dan de wegenontwerpers.

Terwijl de wassende weg wel degelijk een antwoord is op actuelere onderwerpen, zoals klimaatadaptatie waarvoor waterpasserende bestrating heel handig is. En het past prima binnen het gedachtegoed van de circulaire economie.

De Circulaire Weg

De ontwikkeling van ‘De Circulaire Weg’ is vorig jaar gestart met een platform van initiatiefnemers uit verschillende organisaties die hun bestaande innovaties op elkaar hebben aangesloten. Acht circulaire thema’s staan hierbij centraal. Vanuit dit platform wordt het systeem verder uitgebouwd met producten en diensten van nieuwe partners die de gedachte achter de weg en de diensten eromheen versterken. Leveranciers worden zo productpartners. De combinatie en integratie zorgt voor een systeemrevolutie. Het samenwerkingsverband verkoopt geen weg, maar levert beschikbaarheid en bereikbaarheid. Ze wil dus graag op prestatie worden afgerekend. Alle elementen binnen het systeem worden afzonderlijk van elkaar onder de loep genomen om te bepalen of er voldoende toegevoegde waarde wordt geleverd voor het vervolmaken van ‘De Circulaire Weg’. Er wordt bijvoorbeeld minder materiaal gebruikt dan in een traditionele weg zonder dat dit ten koste gaat van de kwaliteitseisen. Voor de huidige partners is dit best een omschakeling, want tot op heden verdient een aannemer zijn geld met het zoveel mogelijk verwerken van asfalt. Met deze wijze van systeemdenken betekent dat het resultaat anders wordt verdeeld in de keten.

Tips
Op basis van deze twee voorbeelden, hebben we de volgende tips voor projectleiders die met een circulair project aan de slag gaan of bezig zijn:

• zoek medestanders die erin geloven op alle niveaus binnen de medewerkende organisaties. 
• begin kleinschalig met een grootschalig thema
• blijf communiceren met mensen die je nodig hebt, ook om hen overtuigd te houden (volhouden) en vier successen (ook kleine)
• experimenteer met het aanbesteden van de samenwerking of met het gunnen op DNA van een bedrijf. Dit past bij het aanbesteden op prestatie.
• vindt nieuwe urgentie voor het verder leren van waardevolle projecten uit het verleden en het opschalen ervan
• streef naar meervoudig opdrachtgeverschap